ADOLF BERMAN („BOROWSKI”)
Tel Awiw
"Przy opisie martyrologii Żydów w Polsce podkreśla się nieraz cierpienia, jakich ukrywający się Żydzi doznali od polskich szantażystów i donosicieli, „granatowych” policjantów, faszystowskich chuliganów i innych mętów społecznych. Mniej się natomiast pisze o tym, że tysiące Polaków narażało swe życie udzielając pomocy Żydom. Pianę i brud na powierzchni spienionej rzeki widać łatwiej niż głęboki, podziemny, czysty nurt. Ale nur ten istniał.
Ogromną rolę w tej akcji ratowania Żydów odegrała ogólnopolska Rada Pomocy Żydom („Rada Żegoty”), która jednoczyła w akcji pomocy wszystkie niemal działające w konspiracji główne ugrupowania polskie, od lewicowych socjalistów do katoliów. Dużą rolę odegrała pomoc komunistów polskich, działaczy PPR. Znaczna część komórek pomocy organizowanych przez żydowskie organizacje podziemne, przez Żydowski Komitet Narodowy i przez Bund, to były komórki polskie. Na czele ich stali Polacy, którzy nieśli bezinteresownie ratunek: uczeni, pisarze i artyści, pracownicy polskiej opieki społecznej, robotnicy, nieraz chłopi. Byli to ludzie o różnych przekonaniach politycznych: komuniści i socjaliści, demokraci, katolicy, działacze chłopscy. Często byli to ludzie nie związani z żadnym ruchem politycznym czy id eolowym, prości, dobrzy ludzie z ludu, którzy cierpieli widząc mękę ludzką i spieszyli z pomocą z dobrego serca. Zdarzało się nawet, że czynną pomoc znajomym Żydom nieśli … antysemici. Było to zjawisko dość rzadkie, ale faktem jest, że koszmar hitlerowski i gehenna milionów Żydów wstrząsnęła sumieniem wielu Polaków nastrojonych do wojny antysemicko i zmieniła ich stosunek do Żydów.
Przyjdzie jeszcze czas na wielką Złotą Księgę Polaków, którzy w tych strasznych „czasach pogardy” podali bratnią dłoń Żydom, ratowali ich od śmierci i stali się dla żydowskiego ruchu podziemnego podnoszącym na duchu symbolem humanitaryzmu i braterstwa ludów. (…)"
znalezione w : "TEN JEST Z OJCZYZNY MOJEJ" Władysław Bartoszewski, Zofia Lewinówna
